Birləşmiş Ştatlarda hazırda davam edən iqtisadi problemlər səbəbindən işçilərin ixtisarı halları artıb. Qlobal iqtisadiyyatda tənəzzüllə bağlı narahatlıqların artması ixtisarları bundan sonra daha da artıra bilər.
İşdən çıxarılmalar qlobal iqtisadiyyatda tənəzzül narahatlıqlarının güclənməsi ilə başlayıb. Qlobal insan resursları xidmətləri provayderi Challenger-in məlumatına görə, ABŞ-ın texnologiya sektorundakı şirkətlər keçən ay 4 404 iş yerini ixtisar ediblər ki, bu da yanvar-aprel dövrü ilə müqayisədə təxminən 9 dəfə çoxdur. Kriptovalyuta platformaları, daşınmaz əmlak, maliyyə və media sektorları və telekom ən çox kiçilən sahələrdir.
Qlobal iqtisadiyyatda tənəzzül narahatlıqlarının güclənməsi bir çox beynəlxalq şirkətləri xərclərini azaltmaq üçün addımlar atmağa məcbur edib.
Tənəzzül proqnozlarının artması ilə bir çox beynəlxalq şirkət prosesdən itkisiz çıxmaq və xərclərini azaltmaq üçün yeni investisiyalarını dayandırmağa və işçiləri ixtisar etməyə başlayıb.
Artan inflyasiya və yavaşlayan tələb şirkətləri ixtisar etməyə məcbur etdikcə, texnologiya, maliyyə, daşınmaz əmlak və media sektorlarında fəaliyyət göstərən şirkətlərdən ixtisar xəbərləri bir-birinin ardınca gəlirdi.
Xüsusilə ABŞ-da ilin ilk yarısında əmək bazarının sıxlığına baxmayaraq, ixtisar dalğası ön plana çıxıb.
İşdən çıxarılmaların texnologiya şirkətlərində cəmləşməsi diqqət çəkir. İxtisarların səbəbinə gəlincə, bəzi şirkətlər Kovid-19 epidemiyasının təsirlərini, digərləri isə sürətli böyümə dövründə lazım olduğundan artıq işçi götürdüklərini bildiriblər.
ABŞ-da «Netflix» kimi böyük texnoloji şirkətlər də bu il işçilərini ixtisar etdi, Robinhood, Glossier və Better isə 2022-ci ildə işçilərin sayını kəskin şəkildə azaldan texnoloji şirkətlərdən yalnız bir neçəsidir.
Qlobal insan resursları xidmətləri provayderi Challenger-in məlumatlarına görə, artan inflyasiya və yavaşlayan tələb şirkətləri təzyiq altında qoysa da, ABŞ-ın texnologiya sektorundakı işəgötürənləri keçən ay 4,404 iş yerini ixtisar edib ki, bu da yanvar-aprel dövrü ilə müqayisədə təxminən 9 dəfə çoxdur.
Kriptovalyuta sahəsində ixtisarlar 20 faizə çatdı
Bu şirkətlərdən biri olan kriptovalyuta birjası Coinbase - işçilərinin sayını 18 faiz azaldacağını açıqlayıb. İqtisadi şərtlərin sürətlə dəyişdiyini qeyd edən Coinbase CEO-su Brayan Armstronq, "10 ildən çox davam edən iqtisadi bumdan sonra tənəzzülə giririk" dedi. qiymətləndirməsini etdi. Armstronq qeyd edib ki, tənəzzül daha bir “kripto qışı”na gətirib çıxara və uzadıla bilər.
Kripto pul platformalarından biri olan BlockFi də işçi qüvvəsinin təxminən 20 faizini ixtisar edəcəyini açıqlayıb. BlockFi CEO-su Zac Prince, "makroiqtisadi şəraitdəki dramatik dəyişiklikdən" zərər gördüklərini söylədi.
Kibertəhlükəsizlik firması «OneTrust» işçilərinin 25 faizini, moda tətbiqi «Stitch Fix» isə işçi qüvvəsinin 15 faizini ixtisar edəcəyini açıqlayıb. Bildirilir ki, ikinci əl avtomobil ticarəti platforması Caravana işçilərinin 12 faizini, skuterin paylaşılan tətbiqi «Bird» isə işçilərinin 23 faizini ixtisar etməyi planlaşdırır. Rəqəmsal musiqi platforması «Spotify», işə qəbulu 25 faiz azaldacağını açıqladı.
ABŞ-ın böyük texnologiya şirkətlərindən olan Facebook və Amazon-un da işə qəbulu yavaşlatdığı bildirilərkən, Tesla Top Meneceri İlon Maskın şirkətin yüksək səviyyəli rəhbərlərinə “Dünyada bütün işə götürmələri dayandırın” başlığı ilə e-poçt göndərdiyi xəbəri mətbuatda əksini tapıb. Bildirilib ki, Mask sözügedən e-poçtda iqtisadiyyatla bağlı "super pis hiss" keçirdiyini və işçilərin sayının 10 faiz azaldılması lazım olduğunu bildirib.
Daşınmaz əmlak, maliyyə və media sektorlarında müqavilələr
Əmlak sektorunda ABŞ-da fəaliyyət göstərən Compass və Redfin şirkətləri ipoteka faizlərinin artdığı və mənzil satışlarının azaldığı bir vaxtda işçilərin sayını azaltmağa qərar verdiklərini açıqladı. ABŞ Qiymətli Kağızlar və Birja Komissiyasına (SEC) edilən bildirişlərdə Compass-ın işçilərinin sayının 10 faiz, Redfin-in isə 8 faiz azalacağı bildirilib.
ABŞ-ın ən böyük banklarından biri olan Wells Fargo-nun 2022-ci ilin birinci rübündə ipoteka gəlirləri azalarkən əlaqədar vəzifələrdəki işçilərini ixtisar etməyə başladığı bildirilir.
Qeyd edilib ki, baş ofisi İsveçrədə yerləşən Credit Suisse də itki xəbərdarlığından sonra xərcləri azaltmaq üçün ixtisarları dəyərləndirib.
Böyük Britaniyanın milli yayımçısı BBC, illik 500 milyon funt-sterlinq qənaət planının bir hissəsi olaraq, yaxın bir neçə il ərzində 1000-ə yaxın işçisi ilə yollarını ayırmağı planlaşdırdığını söylədi.
Onlayn avtomobil satıcısı Cazoo, tənəzzül və istehlakçıların azalması ilə bağlı narahatlıqlar fonunda Avropada, ilk növbədə Böyük Britaniyada təxminən 750 iş yerini ixtisar etdiyini elan etdi.
Telecom Italia (TIM) həmçinin həmkarlar ittifaqları ilə 2024-cü ilə qədər 1 milyard avro qənaət planı çərçivəsində könüllü erkən pensiya planı vasitəsilə öz daxili bazarında 1200 işçini noyabr ayına qədər ixtisar etmək barədə razılığa gəlib.
Digər tərəfdən, Kovid-19 səbəbiylə səyahətlərin dayandığı Avropada, hava yolu şirkətləri geniş məşğulluq və maaş kəsmələri etdikdən sonra, epidemiyanın təsiri azaldıqca, pilotlardan baqaj daşıyıcılarına qədər ixtisarlar edilib.
