İqtisadi İslahatların Təhlili və Kommunikasiya Mərkəzi (İİTKM) “İxrac icmalı”nın iyul sayını təqdim edib.
FED.az xəbər verir ki, qeyd olunan dövrdə ixrac edilmiş qeyri-neft sektoruna aid malların siyahısında pomidor (tomat) (149 milyon ABŞ dolları) birinci olub. Bu siyahıda qızıl (144 milyon ABŞ dolları) ikinci, pambıq (98,6 milyon ABŞ dolları) isə üçüncü yerdə qərarlaşıb.
2025-ci ilin iyun ayı ərzində ixrac edilmiş qeyri-neft sektoruna aid malların siyahısında pomidor (tomat) (35.2 milyon ABŞ dolları) birinci olub. Bu siyahıda qızıl (22.7 milyon ABŞ dolları) ikinci, təzə albalı və gilas (18,8 milyon ABŞ dolları) isə üçüncü yerdə qərarlaşıb.
Yanvar-iyun ayları ərzində tomat (pomidor) ixracı ötən ilin eyni dövrü ilə müqayisədə 12,1 milyon dollar (8,8%) artaraq 136,9 milyon dollardan 149 milyon dollara yüksəlib və siyahıda liderliyini qoruyub. Digər kənd təsərrüfatı məhsullarından meşə fındığı ixracı 25,2 milyon dollar (49,4%) artaraq 76,2 milyon dollara, alma ixracı 12,8 milyon dollar (56,1%) artaraq 35,6 milyon dollara, kartof ixracı 7 milyon dollar (34,1%) artaraq 27,5 milyon dollara çatıb.
Sənaye məhsulları arasında ən möhtəşəm artım qızıl ixracatında qeydə alınıb. Qızıl satışı ötən illə müqayisədə 86 milyon dollar və ya 148,3% artaraq 58 milyon dollardan 144 milyon dollara çatıb. Bu, qızılın qeyri-neft ixracatında ikinci ən böyük məhsula çevrilməsi deməkdir. Kimya sənayesi məhsullarından karbamid ixracı da kəskin artaraq 39,8 milyon dollar (75,7%) artımla 92,4 milyon dollara yüksəlib. Həmçinin sement klinkerləri ixracı 7,8 milyon dollar (40,8%) artaraq 26,9 milyon dollara çatıb.
Bununla yanaşı, bəzi əsas məhsulların ixracatında azalma da müşahidə olunur. Pambıq mahlıcı ixracı ötən illə müqayisədə 18,2 milyon dollar (15,6%) azalaraq 116,8 milyon dollardan 98,6 milyon dollara enib. Elektrik enerjisi ixracı 12,5 milyon dollar (24,5%) azalma ilə 38,6 milyon dollara, polimerləşmədə ilkin formalı maddələrin ixracı isə 10,6 milyon dollar (29,1%) azalma ilə 25,8 milyon dollara düşüb. Alüminium ərintilərindən düzbucaqlı plitələrin ixracatı da 5,3 milyon dollar (9,9%) azalaraq 48,4 milyon dollar təşkil edib.
Əsas Qeyri-Neft Mallarının Müqayisəli Cədvəli (yanvar-iyun, milyon ABŞ dolları ilə)
Məhsul |
2025 |
2024 |
Fərq (Məbləğ) |
Fərq (Faiz) |
Tomat (pomidor) |
149 |
136,9 |
▲ 12,1 |
▲ 8,8% |
Qızıl |
144 |
58 |
▲ 86 |
▲ 148,3% |
Pambıq mahlıcı |
98,6 |
116,8 |
▼ 18,2 |
▼ 15,6% |
Karbamid |
92,4 |
52,6 |
▲ 39,8 |
▲ 75,7% |
Meşə fındığı |
76,2 |
51 |
▲ 25,2 |
▲ 49,4% |
Metanol (metil spirti) |
53,3 |
45,9 |
▲ 7,4 |
▲ 16,1% |
PP ilkin formalı propilen sopolimerləri |
52 |
48,1 |
▲ 3,9 |
▲ 8,1% |
PE (Xüsusi kütləsi 0,94+ polietilen) |
49,2 |
41,7 |
▲ 7,5 |
▲ 18% |
Alüminium ərintilərindən plitələr |
48,4 |
53,7 |
▼ 5,3 |
▼ 9,9% |
Elektrik enerjisi |
38,6 |
51,1 |
▼ 12,5 |
▼ 24,5% |
Alma |
35,6 |
22,8 |
▲ 12,8 |
▲ 56,1% |
Xurma |
32,9 |
27,8 |
▲ 5,1 |
▲ 18,3% |
PP ilkin formalı polipropilen |
27,9 |
25,4 |
▲ 2,5 |
▲ 9,8% |
Kartof |
27,5 |
20,5 |
▲ 7 |
▲ 34,1% |
Çiyələk |
27 |
22,5 |
▲ 4,5 |
▲ 20% |
Sement klinkerləri |
26,9 |
19,1 |
▲ 7,8 |
▲ 40,8% |
Emal olunmamış alüminium |
25,9 |
20,6 |
▲ 5,3 |
▲ 25,7% |
Polimerləşmədə ilkin formalı maddələr |
25,8 |
36,4 |
▼ 10,6 |
▼ 29,1% |
2025-ci ilin iyun ayı üzrə qeyri-neft ixracatı, xüsusilə mövsümi kənd təsərrüfatı məhsullarının ixracında ciddi canlanma olduğunu göstərir. Ötən ilin iyun ayı ilə müqayisədə bir çox məhsul üzrə ixracat həcmində kəskin artımlar qeydə alınıb.
Bu dövrdə ən yüksək artım göstəriciləri aşağıdakı məhsullarda müşahidə olunub:
-
Meşə fındığı: İxracat 4,4 milyon dollardan 11,5 milyon dollara yüksələrək 7,1 milyon dollar və ya 161,4% kimi rekord artım göstərib.
-
Şaftalı: İxracat ötən ilin iyun ayına nisbətən iki dəfədən çox artaraq 8,4 milyon dollardan 17,1 milyon dollara çatıb. Bu, 8,7 milyon dollar və ya 103,6% artım deməkdir.
-
Qızıl: İyun ayında da qızıl ixracı yüksək templə artmağa davam edib və 10 milyon dollar (78,7%) artaraq 12,7 milyon dollardan 22,7 milyon dollara yüksəlib.
-
Çiyələk: İxracat 4,9 milyon dollar və ya 51% artaraq 9,6 milyon dollardan 14,5 milyon dollara çatıb.
Ayın lider ixrac məhsulu olan tomat (pomidor) da öz mövqeyini gücləndirib və ixracatını 6,8 milyon dollar (23,9%) artıraraq 35,2 milyon dollara çatdırıb. Karbamid ixracı da stabil artım nümayiş etdirərək 12,5 milyon dollardan 13,5 milyon dollara yüksəlib.
Bununla belə, bəzi məhsulların ixracatında azalma baş verib:
-
Pambıq mahlıcı: İyun ayında ixracat 7,5 milyon dollar və ya 43,4% azalaraq 17,3 milyon dollardan 9,8 milyon dollara düşüb.
-
İlkin formalı propilen sopolimerləri: İxracatda 0,8 milyon dollar (7,4%) azalma qeydə alınıb.
-
Albalı və gilas: İxracat 1,3 milyon dollar (6,5%) azalaraq 19,9 milyon dollardan 18,6 milyon dollara enib.
İyun Ayı Üzrə Əsas Qeyri-Neft Mallarının Müqayisəli Cədvəli (milyon ABŞ dolları ilə)
Məhsul |
2025 (İyun) |
2024 (İyun) |
Fərq (Məbləğ) |
Fərq (Faiz) |
Tomat (pomidor) |
35,2 |
28,4 |
▲ 6,8 |
▲ 23,9% |
Qızıl |
22,7 |
12,7 |
▲ 10 |
▲ 78,7% |
Albalı və gilas |
18,6 |
19,9 |
▼ 1,3 |
▼ 6,5% |
Şaftalı |
17,1 |
8,4 |
▲ 8,7 |
▲ 103,6% |
Çiyələk |
14,5 |
9,6 |
▲ 4,9 |
▲ 51% |
Karbamid |
13,5 |
12,5 |
▲ 1 |
▲ 8% |
Meşə fındığı |
11,5 |
4,4 |
▲ 7,1 |
▲ 161,4% |
PP ilkin formalı propilen sopolimerləri |
10 |
10,8 |
▼ 0,8 |
▼ 7,4% |
Pambıq mahlıcı |
9,8 |
17,3 |
▼ 7,5 |
▼ 43,4% |