1 oktyabr 2025-ci il tarixi vəziyyətinə xarici dövlət borcu 4 milyard 893,1 milyon ABŞ dolları və ya 2025-ci il üzrə proqnozlaşdırılan ÜDM-in 6,4 faizini təşkil edib.
FED.az bu barədə Maliyyə Nazirliyinə istinadən xəbər verir.
2025-ci ilin 1 yanvar tarixi ilə müqayisədə xarici dövlət borcu 236,6 milyon ABŞ dolları məbləğində azalıb.
Bu, ümumi borcun təxminən 4,6%-lik azalması deməkdir.
Kreditlərin həcmi 01 yanvar 2025-ci ildə 3 milyard 742,4 milyon ABŞ dolları ikən, 1 oktyabr 2025-ci ildə 3 milyad 505,8 milyon ABŞ dollarına enərək 236,6 milyon ABŞ dolları azalıb.
Avrobondların həcmi hər iki tarixdə də eyni qalaraq 1.387,3 milyon ABŞ dolları təşkil edib. Bu o deməkdir ki, borcun azalması yalnız kreditlər hesabına baş verib.
Xarici dövlət borcunun faiz növləri üzrə bölgüsü
Hesabat tarixinə xarici dövlət borcunun tərkibində dəyişkən faiz dərəcəsi ilə olan öhdəliklər xarici dövlət borcunun 48,9 faizini, sabit faiz dərəcəsi ilə olanlar isə 51,1 faizini təşkil edib.
Belə ki, 01 yanvar 2025-ci ildə 49,3% olan dəyişkən faiz dərəcəsi ilə öhdəliklər, 1 oktyabr 2025-ci ildə 0,4% bəndi azalaraq 48,9%-ə düşüb.
Eyni dövrdə sabit faiz dərəcəsi ilə olan öhdəliklər 50,7%-dən 51,1%-ə yüksələrək 0,4% bəndi artıb.
Xarici dövlət borcunun ödəmə müddəti üzrə bölgüsü
Xarici dövlət borcunun 50,7 faizi 5 ilə qədər olan müddətdə, 43,9 faizi 5 ildən 10 ilə qədər olan müddətdə, 5,4 faizi isə 10 ildən yuxarı olan müddətdə kreditorlara qaytarılmalıdır.
5 ilə qədər: 2.482,1 milyon ABŞ dolları (ümumi borcun 50,7%-i)
5-10 il: 2.145,7 milyon ABŞ dolları (ümumi borcun 43,9%-i)
10 ildən çox: 265,3 milyon ABŞ dolları (ümumi borcun 5,4%-i)
Göründüyü kimi, xarici dövlət borcunun əksər hissəsi (50,7%) qısa müddətli (5 ilə qədər) öhdəliklərdir.
Xarici dövlət borcunun valyuta üzrə bölgüsü
01 oktyabr 2025-ci il tarixinə xarici dövlət borcunun valyuta tərkibi aşağıdakı kimi olmuşdur: ABŞ dolları – 85,3 faiz, avro – 6,3 faiz, XBH (Beynəlxalq Valyuta Fondunun Xüsusi Borcalma Hüquqları) – 3,4 faiz, yapon yeni – 3,3 faiz, digər valyutalar – 1,7 faiz.
1 yanvar 2025-ci ildə 86,1% olan ABŞ dolları ilə olan borc, 1 oktyabr 2025-ci ildə 0,8% bəndi azalaraq 85,3%-ə düşüb.
Avro ilə olan borcun nisbəti 5,8%-dən 6,3%-ə yüksələrək 0,5% bəndi artıb.
XDR ilə olan borcun nisbəti 3,4%-dən 3,4%-ə yüksələrək dəyişməyib. (Mətndə XBH yazılıb, qrafikdə XDR).
Yapon yeni ilə olan borcun nisbəti 3,1%-dən 3,3%-ə yüksələrək 0,2% bəndi artıb.
Digər valyutalarla olan borcun nisbəti 1,6%-dən 1,7%-ə yüksələrək 0,1% bəndi artıb.
Bu dəyişikliklər göstərir ki, ABŞ dollarının xarici dövlət borcu tərkibindəki payı cüzi də olsa azalıb, avro və yapon yeni kimi digər valyutaların payı isə bir qədər artıb. Bu, valyuta diversifikasiyası baxımından kiçik bir dəyişiklikdir.
Xarici dövlət borcuna xidmət xərcləri
2025-ci ilin 1 oktyabr tarixinə dövlət büdcəsinin borca xidmət xərcləri hesabına xarici borclar üzrə 435,8 milyon ABŞ dolları məbləğində əsas borc, 191,8 milyon ABŞ dolları məbləğində isə faiz borcu ödənişləri həyata keçirilib.
