“Legal Tech” kimi də tanınan Hüquq sahəsində texnologiyalar (proqram təminatları, “app”lar, və s) hüquqi xidmətlər göstərmək və hüquq sahəsini dəstəkləmək üçün texnologiya və proqram təminatından istifadəni nəzərdə tutur. Bu yazıda biz bu ifadəni “Legal Tech” kimi istifadə edəcəyik.
Texnologiyaların tətbiqi müxtəlif sahələr üçün inqilabi dəyişikliklərə səbəb olmuşdur ki, hüquq sahəsi də bundan istisna deyil. Son illərdə “Legal Tech”in populyar bir trend halına gəlməsi və hüquq sahəsi üzərindəki təsiri çox böyükdür. “Legal Tech” hüquq xidmətlərini yaxşılaşdırmaq və onları daha effektiv, əlverişli və məhsuldar etmək üçün texnologiyadan istifadəni ifadə edir. Bu yazıda “Legal Tech”in hüquq sahəsində hansı dəyişikliyə yol açdığına qısa nəzər salacağıq.
Effektivliyin artması
“Legal Tech”in ən böyük üstünlüklərindən biri, hüquq xidmətlərinin effektivliyini yaxşılaşdırmasıdır. Misal üçün avtomatik sənəd tərtib etmə proqramları, e-axtarış proqramları və müqavilə təqibi kimi idarəetmə proqramları vasitəsilə, vəkillər əvvəllər günlərini və saatlarını sərf etdikləri işlərin bəzilərini indi dəqiqliklə və dəqiqələr içində yerinə yetirə bilirlər. Bu, vəkillərin rutin işlərlə sərf etdikləri vaxt və resursların azalmasına səbəb olmuşdur və onların daha global hüquqi işlərlə məşğul olmalarına imkan yaradır. “Legal Tech”in köməyi ilə, vəkillər daha effektiv bir şekildə müştəriləri ilə əlaqə qura, hesabatlar hazırlaya bilirlər ki, bu da müştəri məmnuniyyətinin artmasına səbəb olur. Belə ki, müştərilər artıq suallarına daha rahat və tez cavab ala bilir və hüquqi xərclərini əvvəlcədən daha dəqiq müəyyən edə bilirlər. Bu, eyni zamanda hüquq sahəsində şəffaflığı artırır, çünki müştərilər artıq ödədiklərinin tam olaraq nə olduğunu görmək imkanına malik olurlar.
Hüquqi xidmətlərə çatımlığın artması
“Legal Tech” hüquqi xidmətlərə çatımlığı xeyli artırır. “Legal Tech”in köməyi ilə, vəkillər az təminatlı müştərilərə onlayn rejimdə məhsuldar hüquqi xidmətlər təqdim edə bilirlər. Məsələn, müştərilər “chatbot”lar və virtual köməkçilər kimi “Legal Tech” vasitəsilə hüquqi məsləhət və kömək almaq üçün günün istənilən saatında vəkillərlə görüş təyin etmədən məlumat almaq imkanı əldə edirlər. Bu, eyni zamanda uzaqda yaşayan insanların da istədikləri vəkilə və hüquq xidmətinə rahat çatımlığını təmin edir. Bundan başqa, “Legal Tech”in tətbiqi ilə hüquq firmaları da öz göstərdikləri xidmətlərin əhatə dairəsini genişləndirə bilir ki, bu da həmin xidmətlərin artmasına və buna müvafiq olaraq da həmin xidmətlərə çatımlığın artmasına kömək edir. “Legal Tech” vasitəsilə vəkillər və vəkil büroları, eyni zamanda hüquq firmaları artıq xidmətlərini onlayn təklif edə bilirlər ki, bu da müştərilərin öz ehtiyaclarına uyğun doğru vəkili tapmağını daha da asanlaşdırır.
Hüquqi tələblərə riayət etmək
“Legal Tech”in digər böyük üstünlüyü, hüquqi tələblərə riayət edilmənin artırılmasıdır. Belə ki, biznes subyektləri “Legal Tech” vasitəsilə biznes proseslərinin hüquqa uyğunluğunu rahat və asan yolla yoxlaya və həmin prosesləri hüquqa uyğunlaşdıra bilir ki, bu da hüquqi mübahisələrdən qaçmağı daha da asanlaşdırır. Həmçinin, eAxtarış proqramları və müqavilə idarəetmə proqramları kimi “Legal Tech” vasitəsilə vəkillər hüquqi məsələlərlə bağlı məlumatları rahat və tez zamanda axtara və analiz edə bilir. “Legal Tech” hüquq firmalarının hüquqi tələblərə aid dəyişiklikləri izləməsini də asanlaşdırır. “Legal Tech”in köməyi ilə hüquq firmaları real vaxtda hüquqi tələblərə aid yenilikləri izləyə bilirlər ki, bu da onların fəaliyyətlərində müştərilərini məlumatlandırmaq və onlara sürətli hüquqi xidmət göstərməkdə daha da effektiv edir.
Nəticə
Nəticə etibarilə, “Legal Tech” hüquq xidmətlərinin effektivliyinin yaxşılaşdırması, hüquqi xidmətlərə çatımlığın artırılması və hüquqi tələblərə uyğunluğun təmin etməsi ilə hüquq sahəsində inqilabi dəyişikliklər etmək iqtidarındadır. Texnologiya inkişaf etdikcə, “Legal Tech” daha da əhəmiyyətli olacaq və hüquq sahəsindəki təsiri daha da böyüyəcək.
“Legal Tech” oyunu dəyişdirmək gücü olan bir fenomen olacaq.
Vəkil Hüseyn İsmayılov
