Müasir dövrün əsas tələblərindən biri nağdsız ödənişlərin geniş tətbiqidir. Demək olar ki, bütün satış obyektləri bu cür ödənişlərin qəbulunu təmin etmək üçün zəruri texniki imkanlara malikdir. Azərbaycanda da nağdsız əməliyyatların həcmi sürətlə artır.
FED.az xəbər verir ki, Azərbaycan Mərkəzi Bankının “Rəqəmsal Ödənişlər İcmalı”na əsasən, 2024-cü ildə ölkədə adambaşına orta hesabla 163 nağdsız əməliyyat həyata keçirilib. Bu göstərici 2023-cü illə müqayisədə 70 əməliyyat və ya 75,3 % çoxdur. Eyni zamanda, əhali arasında plastik kartlardan istifadə də dinamik şəkildə artır.
Bununla belə, bəzi biznes subyektləri nağdsız ödənişləri rəsmi POS-terminallar vasitəsilə deyil, kartdan karta köçürmə yolu ilə qəbul etməyə üstünlük verirlər. Halbuki müasir texnologiyalar təmassız ödənişlər də daxil olmaqla, fiziki kart təqdim edilmədən ödənişlərin həyata keçirilməsinə imkan verir.
Nağdsız ödənişlərin POS-terminallar vasitəsilə qəbul olunması həm sahibkarlar, həm də müştərilər üçün bir sıra üstünlüklər yaradır. Bu üsul şəffaflıq, təhlükəsizlik və uçot baxımından daha əlverişlidir, eyni zamanda müasir maliyyə sisteminə inteqrasiyanı sürətləndirir.
POS-terminalla ödənişin biznes subyektləri üçün üstünlükləri
POS-terminallar müştərilərə kredit və debet kartları ilə ödənişləri sürətli və rahat şəkildə həyata keçirməyə imkan verir. Bu texnologiya ödəniş zamanı müştəri məlumatlarını qoruyaraq əməliyyatların təhlükəsizliyini təmin edir. Nəticədə həm müəssisənin, həm də müştərilərin maliyyə təhlükəsizliyi artır.
Nağd pulla müqayisədə POS-terminallar vasitəsilə aparılan əməliyyatlar daha sürətlidir. Bu, növbələrin azalmasına, xidmətin daha operativ göstərilməsinə və nəticə etibarilə daha çox müştəriyə xidmət göstərilməsinə şərait yaradır.
POS-terminallar satış və ödəniş əməliyyatlarını avtomatik şəkildə qeydə alır. Bu, müəssisə sahiblərinə satışlar barədə dəqiq məlumatlar təqdim edir, gəlirlərin izlənməsini və maliyyə uçotunun aparılmasını asanlaşdırır.
Bundan əlavə, POS-terminallar e-ticarət, mobil ödənişlər və digər rəqəmsal ödəniş metodları ilə inteqrasiya oluna bilər. Bu, biznes subyektlərinə onlayn satış imkanlarını genişləndirmək və daha böyük müştəri kütləsinə xidmət göstərmək imkanı yaradır.
Beləliklə, POS-terminallar bizneslər üçün maliyyə əməliyyatlarının avtomatlaşdırılması, təhlükəsizliyin təmin olunması, müştəri məmnuniyyətinin artırılması və ümumi iş səmərəliliyinin yüksəldilməsi baxımından əhəmiyyətli üstünlüklər təqdim edir.
Qanunvericiliyin tələblərinə əsasən, nağdsız ödənişlərin məhz POS-terminallar vasitəsilə qəbul edilməsi tövsiyə olunur. Bu, biznes subyektlərini potensial cərimələr və maliyyə sanksiyalarından qorumağa kömək edir.
Saxtakarlıq və kiberhücumlardan qorunmaq yolu
POS-terminallar müştərilərə ödənişləri sürətli və rahat şəkildə həyata keçirməyə imkan verir. Nağd pulla müqayisədə kartla ödəniş daha az vaxt aparır ki, bu da alıcıların vaxtına qənaət etməsinə şərait yaradır.
Bu sistem ödənişlərin təhlükəsizliyini də təmin edir. POS-terminallar vasitəsilə aparılan əməliyyatlarda kart və şəxsi məlumatlar şifrələnir, bu da saxtakarlıq və kiberhücumlardan qorunmanı gücləndirir. Əlavə təhlükəsizlik tədbirləri - PIN kodunun daxil edilməsi və ya biometrik təsdiq - istifadəçinin razılığını və əməliyyatın etibarlılığını artırır.
Kartla ödəniş həm də fiziki nağd pul daşımaq zərurətini aradan qaldırır. Bu, alıcılar üçün həm təhlükəsizlik baxımından, həm də rahatlıq baxımından üstünlük təşkil edir. Nağd pulun itirilməsi və ya oğurlanması riski də minimuma enir.
POS-terminallar müxtəlif ödəniş üsullarını dəstəkləyir. İstehlakçılar istər fiziki kartlarla, istərsə də mobil ödəniş tətbiqləri (Apple Pay, Google Pay və s.) ilə rahatlıqla ödəniş edə bilirlər. Bu isə onlara daha çox seçim və rahatlıq imkanı verir.
Bundan əlavə, POS-terminallar beynəlxalq ödənişləri də asanlaşdırır. Xarici valyutada olan kartlarla və müxtəlif ölkələrdən gələn turistlərlə aparılan əməliyyatlar bu sistem üzərindən problemsiz şəkildə həyata keçirilə bilər ki, bu da beynəlxalq ticarət və turizm üçün əlavə üstünlükdür.
Bəzi POS-terminallar müştərilərə loyallıq proqramları və endirim kampaniyalarından yararlanmaq imkanı da təqdim edir. Eyni zamanda, Azərbaycanda tətbiq edilən “ƏDV geri al” layihəsi çərçivəsində POS-terminalla ödəniş edən alıcılar alış-veriş zamanı ödənilmiş əlavə dəyər vergisinin bir hissəsini geri ala bilirlər.
Bütün bu üstünlüklər POS-terminalla ödənişi istehlakçılar üçün daha cəlbedici və faydalı edir.
Ölkə imicinə təsiri
Sahibkarlıq subyektlərinin sayının sürətlə artdığı bir şəraitdə təklif olunan ödəniş üsulları ölkəmizin iqtisadi mövqeyinə də əhəmiyyətli təsir göstərir. Ödənişlərin qanunvericiliyə uyğun şəkildə həyata keçirilməsi təkcə iqtisadi baxımdan faydalı deyil, həm də Azərbaycanın turizm sahəsindəki mövqeyinin möhkəmlənməsinə xidmət edir.
POS-terminallar vasitəsilə həyata keçirilən nağdsız ödənişlər, həm yerli, həm də xarici turistlər üçün tanış və rahat bir ödəniş üsuludur. Bu sistemin mövcudluğu ölkədə maliyyə şəffaflığını artırır və turistlərə, eləcə də xarici iş adamlarına etibarlı, şəffaf maliyyə əməliyyatları imkanı yaradır.
Azərbaycan son illərdə bir sıra nüfuzlu beynəlxalq tədbirlərə ev sahibliyi etmiş və müxtəlif ölkələrdən gələn çoxsaylı qonaqları qəbul etmişdir. Belə tədbirlər zamanı müasir infrastrukturun, inkişaf etmiş xidmət sahələrinin və yeni texnologiyaların nümayişi ölkəmizin beynəlxalq imicinin formalaşmasında mühüm rol oynayır. Turizmin inkişafı isə iqtisadiyyatımızın dayanıqlı böyüməsini təmin edən əsas istiqamətlərdən biridir.
Bu kontekstdə biznes subyektlərinin rolu xüsusilə önəmlidir. Turizm mövsümünün yaxınlaşması, qarşıdan gələn beynəlxalq tədbirlər və qanunvericiliyə uyğun fəaliyyətin verdiyi üstünlüklər nəzərə alınaraq, ticarət sahəsində müasir, təhlükəsiz və şəffaf bir mühitin formalaşdırılması vacibdir.
Bu baxımdan, müasir texnologiyalarla təchiz olunmuş POS-terminalların istifadəsi həm müştərilərə daha yüksək xidmət keyfiyyəti təqdim etmək, həm də biznes sahibləri üçün əməliyyatların təhlükəsiz və şəffaf şəkildə aparılmasını təmin etmək baxımından xüsusi əhəmiyyət daşıyır.
