2023-cü ilin yanvar-oktyabr aylarında Azərbaycanda Ümumi Daxili Məhsul istehsalı barədə məlumatlar açıqlanıb.
FED.az Dövlət Statistika Komitəsinə istinadən xəbər verir ki, 2023-cü ilin yanvar-oktyabr aylarında ölkədə 100,9 milyard manatlıq və ya əvvəlki ilin eyni dövrü ilə müqayisədə 0,5 faiz çox ümumi daxili məhsul istehsal olunmuşdur. 2023-cü ilin yanvar-sentyabr aylarında ölkədə 90 milyard 812,5 milyon manatlıq və ya əvvəlki ilin eyni dövrü ilə müqayisədə 0,8 faiz çox ümumi daxili məhsul istehsal olunmuşdur.
2023-cü ilin yanvar-oktyabr aylarında iqtisadiyyatın neft-qaz sektorunda əlavə dəyər 2,3 faiz azalmış, qeyri neft-qaz sektorunda isə 3,1 faiz artmışdır.
ÜDM istehsalının 41,3 faizi sənaye, 9,9 faizi ticarət; nəqliyyat vasitələrinin təmiri, 6,2 faizi kənd təsərrüfatı, meşə təsərrüfatı və balıqçılıq, 6,2 faizi nəqliyyat və anbar təsərrüfatı, 5,0 faizi tikinti, 2,3 faizi turistlərin yerləşdirilməsi və ictimai iaşə, 1,7 faizi informasiya və rabitə sahələrinin, 18,0 faizi digər sahələrin payına düşmüş, məhsula və idxala xalis vergilər ÜDM-in 9,4 faizini təşkil etmişdir.
Əhalinin hər nəfərinə düşən ÜDM 9938,7 manata bərabər olmuşdur.
Sənaye istehsalı haqqında
Sənaye müəssisələri və bu sahədə fəaliyyət göstərən fərdi sahibkarlar tərəfindən 2023-cü ilin yanvar-oktyabr aylarında 55,6 milyard manatlıq və ya 2022-ci ilin müvafiq dövrü ilə müqayisədə 1,6 faiz az sənaye məhsulu istehsal edilmişdir. Neft-qaz sektorunda məhsul istehsalı 2,4 faiz azalmış, qeyri neft-qaz sektorunda isə 7,4 faiz artmışdır.
Sənaye məhsulunun 68,1 faizi mədənçıxarma sektorunda, 26,6 faizi emal sektorunda, 4,4 faizi elektrik enerjisi, qaz və buxar istehsalı, bölüşdürülməsi və təchizatı sektorunda, 0,9 faizi isə su təchizatı, tullantıların təmizlənməsi və emalı sektorunda istehsal olunmuşdur.
Mədənçıxarma sektorunda əmtəəlik neft hasilatı 8,1 faiz azalmış, əmtəəlik qaz hasilatı isə 3,6 faiz artmışdır.
Emal sektorunda ağacın emalı və ağacdan məmulatların istehsalı 92,2 faiz, kompüter, elektron və optik məhsulların istehsalı 65,0 faiz, avtomobil, qoşqu və yarımqoşquların istehsalı 33,9 faiz, maşın və avadanlıqların istehsalı 30,2 faiz, tikinti materiallarının istehsalı 29,7 faiz, poliqrafiya məhsullarının istehsalı 28,9 faiz, içkilərin istehsalı 27,2 faiz, hazır metal məmulatlarının istehsalı 23,0 faiz, kağız və karton istehsalı 21,1 faiz, rezin və plastik kütlə məmulatlarının istehsalı 19,8 faiz, toxuculuq sənayesi məhsullarının istehsalı 11,4 faiz, qida məhsullarının istehsalı 10,7 faiz, mebel istehsalı 9,5 faiz, neft məhsullarının istehsalı 9,4 faiz, kimya sənayesi məhsullarının istehsalı 8,1 faiz, elektrik avadanlıqlarının istehsalı 7,8 faiz, əczaçılıq məhsullarının istehsalı 4,6 faiz, tütün məmulatlarının istehsalı 3,8 faiz artmış, dəri və dəri məmulatlarının, ayaqqabıların istehsalı 8,8 faiz, geyim istehsalı 12,3 faiz, sair sənaye məhsullarının istehsalı 13,4 faiz, sair nəqliyyat vasitələrinin istehsalı 16,2 faiz, maşın və avadanlıqların quraşdırılması və təmiri işləri 19,3 faiz, metallurgiya sənayesi məhsullarının istehsalı 25,4 faiz azalmışdır.
Elektrik enerjisi, qaz və buxar istehsalı, bölüşdürülməsi və təchizatı sektorunda istehsalın həcmi 2,2 faiz, su təchizatı, tullantıların təmizlənməsi və emalı sektorunda isə 14,9 faiz artmışdır.
İnvestisiyalar
023-cü ilin yanvar-oktyabr aylarında əsas kapitala 14 milyard 258,0 milyon manat məbləğində, yaxud 2022-ci ilin müvafiq dövrü ilə müqayisədə 17,1 faiz çox vəsait yönəldilmişdir.
Neft-qaz sektoruna yatırılmış investisiyaların həcmi 20,4 faiz, qeyri neft-qaz sektoruna yönəldilən vəsaitin həcmi isə 15,4 faiz artmışdır. İstifadə olunmuş vəsaitin 8 milyard 414,6 milyon manatı və ya 59,0 faizi məhsul istehsalı sahələrinə, 5 milyard 108 milyon manatı (35,8 faizi) xidmət sahələrinə, 735,4 milyon manatı (5,2 faizi) isə yaşayış evlərinin tikintisinə sərf olunmuşdur. Əsas kapitala yönəldilmiş vəsaitlərin 11 milyard 31,1 milyon manatını və ya 77,4 faizini daxili vəsaitlər təşkil etmişdir. Əsas kapitala yönəldilmiş vəsaitlərin 10 milyard 444,4 milyon manatı və ya 73,3 faizi bilavasitə tikinti-quraşdırma işlərinin yerinə yetirilməsinə sərf olunmuşdur.
Əsas kapitala yönəldilmiş vəsaitin ümumi dəyərində müəssisə və təşkilatların öz vəsaitləri 45,5 faiz, büdcə vəsaitləri 40,8 faiz, əhalinin şəxsi vəsaitləri 6,3 faiz, bank kreditləri 2,5 faiz, sair vəsaitlər isə 4,9 faiz təşkil etmişdir.