2025-ci ilin yanvar-mart ayları ərzində Azərbaycanın qeyri-neft məhsullarının ixracı 771,9 milyon ABŞ dolları təşkil edib.

Çox satdıq, az qazandıq: Neftin tonu 68 dollar ucuz ixrac olunub

Bu barədə FED.az Dövlət Gömrük Komitəsinin məlumatlarına istinadən xəbər verir.

Bu dövrdə qeyri-neft məhsulları ən çox Rusiya, Türkiyə və Gürcüstana ixrac olunub.

Ən çox ixrac edilən ölkə Rusiya olub – 232,9 milyon dollarla ümumi ixracın 30,17 faizini təşkil edib. İkinci yerdə 134,3 milyon dollarla Türkiyə, üçüncü yerdə isə 80,6 milyon dollarla Gürcüstan qərarlaşıb.

Bu ölkələri müvafiq olaraq İsveçrə (69,6 mln $), Ukrayna (51 mln $), Qazaxıstan (20,3 mln $), BƏƏ (19 mln $), Belarus (17,2 mln $), ABŞ (15,7 mln $) və Türkmənistan (12,4 mln $) izləyib.

Ümumilikdə, "digər ölkələr" kateqoriyasına aid olan bazarlara 118,5 milyon dollarlıq ixrac həyata keçirilib ki, bu da ümumi ixracın 15,36 faizini təşkil edir.

Bu göstəricilər Azərbaycanın qeyri-neft ixrac coğrafiyasının geniş olduğunu göstərir.

Daha detallı :

***

2025-ci ilin ilk üç ayı ərzində Azərbaycanın qeyri-neft məhsulları ixracında əhəmiyyətli artım qeydə alınıb. Belə ki, 2024-cü ilin yanvar-mart aylarında 673,7 milyon ABŞ dolları olan qeyri-neft məhsulları ixracı, 2025-ci ilin eyni dövründə 771,9 milyon dollara yüksələrək 14,58% artım göstərib. Bu artım, ilk növbədə, bir sıra ölkələrlə ticarət əlaqələrinin güclənməsi və yeni bazar imkanlarının yaradılması ilə bağlıdır.

İxracın ən çox artdığı ölkə İsveçrə olub. Bu ölkəyə ixrac həcmi əvvəlki illə müqayisədə 3,4 dəfə artaraq, 20,3 milyon dollardan 69,6 milyon dollara yüksəlib. Bu isə 241,99 faiz artım deməkdir və Azərbaycanın qeyri-neft məhsullarının Avropa bazarında rəqabət qabiliyyətinin artdığını göstərir. Ukraynaya ixrac da 2,1 dəfə artaraq, 24,2 milyon dollardan 51 milyon dollara yüksəlib. Gürcüstanla ticarət əlaqələri də genişlənib – bu ölkəyə ixrac 34,72 faiz artımla 80,6 milyon dollara çatıb.

Bundan başqa, Belarus (82,8%), Qazaxıstan (73,78%), Birləşmiş Ərəb Əmirlikləri (40,13%) və ABŞ (27,9%) üzrə də müsbət dinamika müşahidə olunub.

Bununla belə, bəzi ölkələr üzrə geriləmələr də olub. Ən kəskin azalma Türkiyə ilə ticarətdə qeydə alınıb – 2024-cü ildə 150,2 milyon dollar olan ixrac, 2025-ci ildə 134,3 milyon dollara düşüb, bu isə 10,61 faiz azalma deməkdir. Türkmənistana ixrac isə 26,25 faiz azalaraq 16,9 milyon dollardan 12,4 milyon dollara enib.

Daha ciddi geriləmə isə bir neçə ölkəyə ixracın tam dayanması ilə bağlıdır. Belə ki, 2024-cü ildə ixrac olunan Özbəkistan, İtaliya, İspaniya, Rumıniya və Belçika kimi ölkələrə 2025-ci ilin ilk rübündə ixrac həyata keçirilməyib. Bu, həmin ölkələrlə ticarət əlaqələrinin ya müvəqqəti zəiflədiyini, ya da tamamilə dayandığını göstərir.

Digər tərəfdən, “digər ölkələr” kateqoriyasında toplanan bazarlara ixrac da 51,03 faiz artaraq, 78,5 milyon dollardan 118,5 milyon dollara yüksəlib. Bu isə Azərbaycanın qeyri-neft ixrac coğrafiyasını genişləndirdiyini, ənənəvi bazarlardan əlavə yeni istiqamətlərə də uğurla çıxış əldə etdiyini təsdiqləyir.

Daha detallı aşağıdakı cədvəldə: