Türkiyədə artan enerji qiymətləri və iqtisadi çətinliklər xidmət sahələrini indiyədək görünməyən yeniliklərə vadar edib.
Eləcə də bax: Türkiyədə inflyasiya 19 ilin ən yüksək səviyyəsini - YENİLƏDİ
FED.az xəbər verir ki, kvadrat metri kiçik olan restoran və kafelərin açılış haqqı alınmağa başlayıb. Bəzi bölgələrdə müəssisələr 30-40 TL-dən aşağı sifariş verən müştəriləri qəbul etmir. Üstəlik, enerji qiyməti artdığına görə, açıq havada oturan müştərilərdən qızdırıcılar üçün saatda 5 ilə 15 TL arasında ödəniş alınır.
FED.az xəbər verir ki, Restoranlar və Turizm Dərnəyinin (TÜRES) sədri Ramazan Bingöl, bəzi kafe və restoranların artan xərclər səbəbilə ayaqda qalmaq üçün bu sistemə müraciət etdiyini söyləyib: «Kiçik kvadratmetrlik kafe və restoranlar artan xərclər səbəbindən açılış ödəniş sisteminə keçib. Qida, kirayə, enerji və əmək xərclərinin artması ilə bəzi restoran və kafelər yeni sistemlərə əl atmağa başlayıblar».
İstanbulun bəzi rayonlarında kvadratmetri kiçik olan restoran və kafelərdə müştərilərdən 30-40 TL-dən aşağı sifarişlər qəbul edilmir. İş o yerə çatıb ki, işin qızğın vaxtı - nahar və axşam saatlarında restoranlarda çay və kofe də verilmir. Çöldə oturmaq istəyən müştərilərdən saatda 5 ilə 15 TL arası qızdırıcı haqqı tələb olunur.
Ramazan Bingöl bildirir ki, restoran və kafelər hədəf auditoriyaya uyğun yaşamaq üçün bu sistemə müraciət ediblər: «Bizim sənayemiz bu restoranlarda qiymətlərə görə haqsız olaraq tənqid olunub. Hər bir biznesin öz hədəf auditoriyası var. Bu tip sistemi tətbiq edən müəssisələr müştəri potensialına uyğun olaraq düzgün sistemi tətbiq edirlər. Əksər sektorlarda lüks, orta və aşağı kimi seçim variantları var».
Təşkilat rəhbəri bildirir ki, enerji xərclərinin artması, ərzaq qiymətlərinin qalxması, dünyada ərzaq qıtlığı, enerji qıtlığı restoranlara da təsir edir: «Xərclərin artması səbəbindən itkiyə məruz qalmamaq üçün bu sistemə müraciət edirlər. Məntiq belə işləyir, mənim restoranıma gəlsən, əvvəldən 30-40 TL verəcəksən, sonra oturacaqsan. Buna hörmət edirəm, istəməyən müştəri bura getməyə bilər».
Keçmişdən bu günə qədər əksər restoranlarda örtük sisteminin artıq tətbiq edildiyini deyən TÜRES prezidenti Ramazan Bilgöl, «Bir çox müəssisənin artıq örtük sistemi var. Bu sistem artıq əksər yerlərdə tətbiq edilib. Müəssisələr 30-200 min TL arası elektrik pulu alır. Biznesin məqsədi həm müştərini məmnun etmək, həm də qazanc əldə etməkdir. Örtük sistemi ilə bu, keçmişdə daha aşağı qiymətlərlə alınırdı. İndi xərclər artdıqca bu qiymətlər də artıb», - deyə o bildirib.
«Gələcəkdə ya çox ucuz, ya da çox baha restoranlar qalacaq»
Sektorda orta gəlirli büdcəyə uyğun restoran və kafelərin olmayacağını bildirən Bingöl, “Sektorumuzda görünməmiş bir ayrılıq olacaq. Yalnız lüks seqment və aşağı seqment qalacaq, orta seqment isə yox olacaq. Burada da müştəri öz büdcəsinə və qaydalarına uyğun gələn bizneslərə gedəcək”.
«Kiçik restoranlar yaşamaq üçün bu üsula əl atırlar»
Happy Moon's Group İdarə Heyətinin sədri Hüseyin Aymutlu, «Bəzi kiçik müəssisələrin belə bir sistemə müraciət etməsini normal hesab edirəm. Cari xərclərdən çıxsaq, onlar bunu başlanğıc nöqtəsi kimi düşünə bilərlər. Bu əslində müştəriləri itirmək deməkdir, lakin bəzi kafe və restoranların buna ehtiyacı da var. Biznesin kvadrat metrliyinə görə onlar bunu biznesin yaşaması üçün bir seçim kimi görürlər. Xərclərin artması və onun menyularda əks olunması müştəriləri qırmızı ətdən tutmuş, toyuq məmulatlarına çevirmiş ola bilər. Lakin onun dövriyyədəki əksi çəki baxımından çox da dəyişmir».
Kaşıbeyaz Dad Qrupunun İdarə Heyətinin sədr müavini Murat Kaşıbeyaz, «Böyük restoranların artan xərclərini müştərilərimizə bu şəkildə əks etdirəcək vəziyyətdə deyilik. Lakin kiçik bizneslərdə artan xərclər restoranları buna sövq edə bilər. Təbii ki, axşam və nahar saatlarında biznesi bağlamaq istəməyə bilərlər»-deyib.
