Koronavirus pandemiyası səbəbindən tətbiq edilən karantin rejimi və onun gətirdiyi məhdudiyyətlərə baxmayaraq, bəzi sahələrdə aktivlik azalmayıb. Belə sahələrdən biri də tikinti-quraşdırma sektorudur.

FED.az xəbər verir ki, Dövlət Statistika Komitəsinin (DSK) məlumatına görə, əksər iqtisadi göstəricilərin zəiflədiyi dövrdə - yanvar-aprel aylarında tikinti sektorunda artım olub. İlk 4 ayda ölkədə 852 milyon manatlıq tikinti işləri aparılıb və bu ötən illə müqayisədə təqribən 2% artıqdır. Mənzil tikintisi isə 15% artıb.

Üstəlik, həm tikinti mövsümü olduğu, həm də iqtisadi passivliyin aradan qaldırılması üçün tikinti işlərinin qarşıdakı aylarda daha da sürətlənəcəyi gözlənilir.

Digər tərəfdən, xüsusilə regionlarda biznes obyektlərinin tikinti ilə bağlı mühəndis-tikinti quraşdırma işlərinə tələbatın artacağı gözlənilir. Belə işlərin həyata keçirilməsi üçün isə tikinti lisenziyalarının alınması tələb olunur.

Lisenziya nədir?

Lisenziya və icazələr - təşkilatı-hüquqi formasından asılı olmayaraq bütün hüquqi şəxslərə və sahibkarlıqla məşğul olan fiziki şəxslərə müxtəlif sahələrdə fəaliyyət göstərmək üçün dövlət və inzibati orqan tərəfindən verilmiş xüsusi icazədir.

Lisenziya hansı sahələrdə tələb olunur?

«Lisenziya və icazələr haqqında» qanuna əsasən, Azərbaycanda ümumilikdə 29 fəaliyyət növünə lisenziya, 86 fəaliyyət növünə isə icazə tələb olunur.

Azərbaycanda tikinti lisenziyalarının alınmasında iş adamlarına hüquqi dəstək verən «Unilegal Consulting» şirkətindən FED.az-a verilən məlumata görə, lisenziya tələb olunan sahələrə digərləri ilə yanaşı, tikintisinə icazə tələb olunan bina və qurğuların mühəndis-axtarış işləri daxildir.

Bura tikintisinə icazə tələb olunan və barəsində məlumatlandırma icraatı tətbiq olunan bina və qurğuların layihələndirilməsi, tikintisinə icazə tələb olunan bina və qurğuların tikinti-quraşdırma işləri aiddir. Bundan başqa, yanğından mühafizə sistemlərinin və vasitələrinin quraşdırılması, texniki xidməti və təmiri fəaliyyyəti üçün də lisenziya tələb olunur.

Tikinti lisenziyaları kimlərə lazımdır?

Tikniti sahəsində lisenziyalar bir neçə sənəddə nəzərdə tutulub. Məsələn, Şəhərsalma və Tikinti Məcəlləsinə əsasən şəhərsalma və tikinti fəaliyyəti lisenziya tələb olunan sahə sayılır.

Eləcə də, tikintisinə icazə tələb olunan tikinti obyektlərinin, habelə məlumatlandırma icraatı qaydasında tikilməsi nəzərdə tutulan tikinti obyektlərinin layihələri layihəçi tərəfindən hazırlanır. Bu layihələri isə yalnız Azərbaycan Respublikasında qeydiyyatdan keçmiş və layihələndirmə fəaliyyəti ilə məşğul olmaq üçün xüsusi razılıq, yəni  (lisenziya) almış hüquqi və ya fiziki şəxslər hazırlaya bilər.

Bundan başqa, yalnız Azərbaycanda qeydiyyatdan keçmiş və tikinti fəaliyyəti ilə məşğul olmaq üçün xüsusi razılıq (lisenziya) almış hüquqi və ya fiziki şəxslər podratçı kimi işləyə bilərlər.

Mühəndis-axtarış işləri də qanunvericiliklə müəyyən edilmiş qaydada xüsusi razılıq (lisenziya) almış şəxslər tərəfindən yerinə yetirilir.

Sənaye və mülki obyektlərin tikintisinə nələr aiddir?

Son vaxtlar tikintisinə ən böyük tələbat olan sahələr sənaye və mülki obyektlərin tikintisidir.

Hazırda ölkədə baş verən dəyişikliklər – biznesin həvəslənlirilməsi və yeni güzəştlər nəticəsində sənaye və müxtəlif təyinatlı mülki obyektlərin tikintisi sürətlə artır. Burada zavod və fabriklər, emal müəssisələri, istehsal sahələri, sənaye parkları və məhəlləsindəki müəssisələr, eləcə də inzibati, yaşayış və digər mülki tikililər aiddir. Belə tikintilərlə bağlı sifarişləri əldə etmək və yerinə yetirmək, hətta tenderlərə qatılmaq üçün podratçıların müvafyiq lisenziyalarını olması tələb olunur.

Hansı obyektlərin tikintisi üçün lisenziya lazımdır?

Sənaye və mülki obyektlərin tikintisinə icazə alınması dedikdə həmin obyektlərin bir sıra göstəricilərini xatırlatmaq lazımdır. «Unilegal Consulting»in ekspertləri bildiriri ki, söhbət (1) aşırımı 24 metrədək; (2) aşırımı 24 metr və daha çox; (3) hündürlüyü 65 metrədək; (4) hündürlüyü 65 metr və daha çox;  (5) tutumu 5 min nəfərədək; (6) tutumu 5 min nəfər və daha çox olan obyektlərdən gedir.

Lisenziyanı necə əldə etmək olar?

Ölkə qanunvericiliyinə əsasən bütün lisenziyalar İqtisadiyyyat Nazirliyi tərəfindən sahibkarların və şirkətlərin müraciətləri əsasında təqdim edilir.

Tikinti fəaliyyətinə lisenziyaların alınması üçün sahibkarlıq subyekti müxtəlif tələblərə cavab verməli, məsələn, onun sərəncamında lazımi kateqoriyaya aid texnika, lisenziyanın növündən asılı olaraq tələb olunan kvalifikasiyalı mühəndis və digər ixtisas sahibləri, anbar sahələri, ləvazimat və digərləri olmalıdır.

Məhz bütün tələblərə cavab verildiyi təqdirdə sahibkarlıq subyekti mvayfiq lisenziya alaraq və həmin sahədə fəaliyyətə başlaya bilər.

Vacib məqam: Lisenziya almaq üçün hüquqi dəstək

Tikinti lisenziyalarının alınması olduqca vacib və məsuliyyətli prosesdir. Lisenziya alınması üçün tələblərə cavab vermək, lazımi işçi heyət və avadanlıqlara malik olmaq, prosesi, o cümlədən işin hüquqi tərəfini peşəkar idarə etmək lazımdır.

Bu sahədə iş adamları və hüquqi şəxslərə «Unilegal Consulting» şirkəti peşəkar dəstək göstərir. Şirkət tikinti fəaliyyəti üçün tələb olunan bütün növ lisenziyaların alınmasna hüquqi dəstək verir. Bundan başqa, «Unilegal Consulting» tikililərdə havalandırma, isitmə, soyutma, yanğınsöndürmə sistemlərinin quraşdırılması üçün tələb olunan lisenziyaların alınmasına da hüquqi dəstək göstərir. 

Qeyd edək ki, tikinti lisenziyaları ilə yanaşı, «Unilegal Consulting» yerli və xarici hüquqi şəxslərə kadr işinin təşkili və audit olunması, mühasibat  işinin  təşkili, maliyyə nəzarəti, miqrasiya, korporativ hüquq, əmtəə nişanlarının alınması kimi xidmətlər də göstərir.