Günü-gündən aşağı düşən neft qiymətləri heç də yaxşı əlamət deyildir, bəs bu yanacağın gələcəkdə tükənməsi baş verərsə, onda necə, siz buna nə dərəcədə hazırlıqlısınız? Heç bu barədə düşünmüsünüz?
“Lakin unutmayaq ki, daş dövrünün bitməsi daşın qıtlığı nəticəsində baş verməmişdi, eyni halı neft erası üçün də misal çəkə bilərik. Neft erası da neft tükənməmişdən çox-çox əvvəl sona çatacaqdır.” deyə Səudiyyə Ərəbistanının keçmiş neft naziri Şeyx Əhməd Zəki Yamani 2000-ci ildə verdiyi müsahibəsində bildirmişdir.
16 il sonra Yamaninin sözləri neft-qaz sektorunda çətin dövrün başlaması ilə bütün bunlara yekun vurur. Baxmayaraq ki, neft icarəsi hələ də baş tutur, lakin aydın görünür ki, bu sector öz tarixində artıq transformasiya, dəyişikliklər dövrünə qədəm qoyur. Nəticədə, bütün bunlar energetic biznesi yenidən müəyyənləşdirəcəkdir. Vəziyyətin yaxşı tərəfə dəyişməsi neft-qaz sektorunun aparıcı şirkətlərindən ağıllı və strateji baxımdan düzgün addımların atılmasını tələb edəcəkdir. Onlar yaxın perspektivdə xərclər və investisiyalarla bağlı problemlərin həll edilməsini təmin etməlidirlər. O cümlədən, həmin şirkətlər labüd və qaçılmaz olan ətraf mühitin xarici təzyiqləri üzündən yaranan gələcək təsirlərə qarşı cavab verə bilmək üçün özlərini hərtərəfli hazırlamalıdırlar.
Neft qiymətlərinin sensasiyalı şəkildə aşağı düşməsi – 2014-cü il ilə müqayisədə 2015-ci ildə bir barel neftin qiymətinin 60%-dən də çox, yəni 40 dollardan da aşağı düşməsi – dünyada, xüsusilə də Çində iqtisadi artımın azaldığı bir vaxtda neftə olan tələbatın zəifləməsindən irəli gəlir. Bu il həmin bu qeyri-tarazlıq, qeyri-sabitlik daha da çox artmağa davam edəcək və get-gedə vəziyyəti pisləşdirəcəkdir. Səudiyyə Ərəbistanı var gücü ilə neft vurmağa davam edir və bununla da kənar istehsalçıları, xüsusilə də ABŞ-ı sıxışdırmağa ümid edir.
2016-ci ilin ikinci rübündə İran neftinin axını çox böyük ehtimalla artacaqdır. Hətta 2015-ci ilin sonu Suriya məsələsi ilə bağlı Rusiya və Türkiyə arasında yaranan gərginlik nəticəsində Yaxın Şərqdəki qeyri-sabitlik xam məhsulların qiymətlərini yerindən tərpətməmişdir. Nəticə etibarilə, neft qiymətlərinin yaxın gələcəkdə aşağı olacağı gözlənilir.
Bu vəziyyət neft-qaz istehsalçılarına sürətli və nəzərəçarpan şəkildə təsir etmişdir. Blumberqin məlumatına istinadən bildirək ki, 2014-cü ilin 3-cü rübündə neftin bir barelinin qiyməti 100 dollar olduqda super irimiqyaslı şirkətlər 22.9 milyard dollar dəyərində ümumi xalis gəlir əldə etmişdilər. 12 ay sonra isə neft-qazın tapılıb çıxarılması üzrə gəlirlər silinmişdi.
Buna cavab olaraq şirkətlər artıq xərcləri kəsirlər. Gözlənilir ki, onlar əsaslı xərcləri 2016-cı ildə 30%-dək azaltsınlar. Artıq məlum olduğu kimi, təxminən 200 milyard dollar dəyərində olan bir neçə layihə ləğv edilmiş və ya təxirə salınmışdır. Həm beynəlxalq, həm də yerli neft şirkətləri neft yataqları xidmətlərini göstərən təchizatçılardan 10%-30% arasında güzəştlər əldə etmək üçün onlarla təkidlə danışıqlar aparırlar.
Bu vəziyyət eyni zamanda neft-qaz sektorunda çalışan işçilərə də təsirsiz ötüşməmişdir. Həmin neft-qaz şirkətlərindən əldə olunan məlumata əsasən bu sektorda çalışan 200000-dən çox işçi ixtisar edilmiş və ediləcəkdir.
Xərcləri kütləvi şəkildə azaltaq həmin şirkətlər üçün qısamüddətli dövr ərzində öz nəticələrini göstərərək bir az fasilə vermələrini təmin edə bilər.
Bu zaman neft-qaz sektorunun uzaqgörən rəhbərləri daha hansı addımlar atacaqdır? Siz də həmin rəhbərlərdən birisinizsə, ola bilsin, artıq keçmişdə düşündüyünüzdən də fərqli düşünüb hərəkət edirsiniz. Artıq şirkətinizin məqsəd və hədəflərini yenidən qiymətləndirməli və şirkətinizin strateji istiqamətini yenidən seçməlisiniz, yeni neft-qaz mühitində daha gəlirli imkanları tapmalısınız.
Rəqabət, kəskin aşağı düşən neft qiymətləri və bol enerji istifadəsi biznesinizə təsir edən yeganə nəzərəçarpan faktorlar deyildir. Neft-qaz mühiti nəzərəçarpan dərəcədə güclü və formalaşmaqda olan yeni trendlər vasitəsilə dəyişir: bunlar iqlim dəyişikliyi qorxusu, CO2 qazının tullantılarını azaltmaq üçün birgə və güclü səylər göstərmək, tükənən yanacağın istifadəsini minimallaşdırmaqdır.
Bu sahənin mütəxəssisisinizsə, o zaman sizi maraqlandıran əsas sual bu olmalıdır: “tükənən ehtiyatlar aləmində neft-qaz şirkəti olaraq necə edim ki, biznesimi uğurla davam etdirə bilim?”
Hərarət artır
Qlobal istiləşməni azaltmaq üçün tükənən yanacağın istifadəsini azaltmaqla sənaye baxımından inkişaf edən ölkələrin gördüyü tədbirlər 2015-ci ildə artmışdı. Sənaye baxımından inkişaf etmiş G7 ölkələrinin liderləri əsrin sonuna neft-əsaslı enerjinin mərhələli həyata keçirilməsini tələb edən kommunikasiyanı əsaslandırmışlar. 6 ay sonra Parisdə COP 21 sammitində təxminən 200 ölkə hərarətin qlobal artmasının məhdudlaşdırılmasını və sənayedən qabaqkı səviyyələrdən yuxarı, 2 dərəcə selsidən aşağı olmasını razılaşdırmışlar və bununla da əsrin ikinci yarısında parnik qazlarının sıfır tullantısına nail olmaq məqsədini güdürlər. Bu razılıq göründüyü kimi həm çoxsaylı, həm də azsaylı ölkələrin kollektiv məsuliyyətini artırır və tükənən ehtiyatların istehsalı, eləcə də istifadəsindən çıxıb digər mərhələyə qədəm qoymağa şərait yaradır. Bu görüşün nəticəsi dünyanın neft-qaz sektorundakı əsas iri şirkətlərin (BG Group, BP, Eni, Pemex, Reliance Industries, Repsol, Saudi Aramco, Shell, Statoil, və Total) baş direktorlarının Paris görüşündən 1 ay əvvəl keçirilən COP21 sammitinin məqsədlərinə dəstək verdiklərini bildirmələrinə heç də maneə yaratmadı.
Bu sorğular enerji sahəsindəki rəhbərlərin qarşılaşdığı turbulentliyi və çətinliyi nümayiş etdirir və bunlar hələ sadəcə bir başlanğıcdır. İstənilən digər transformasiya, dəyişiklik prosesində olduğu kimi qeyri-müəyyənliyi idarə etmək də öz növbəsində mövcud vəziyyətdən öz maraqları çərçivəsində istifadə etmək və eyni zamanda şirkəti potensial olaraq ayaqda saxlaya bilmək üçün bir plan tələb edir.
Neft-qaz sektorunda fəaliyyət göstərən şirkətlər üçün belə plan 3 addımda qəbul oluna bilər.
“Lakin unutmayaq ki, daş dövrünün bitməsi daşın qıtlığı nəticəsində baş verməmişdi, eyni halı neft erası üçün də misal çəkə bilərik. Neft erası da neft tükənməmişdən çox-çox əvvəl sona çatacaqdır.” deyə Səudiyyə Ərəbistanının keçmiş neft naziri Şeyx Əhməd Zəki Yamani 2000-ci ildə verdiyi müsahibəsində bildirmişdir.
16 il sonra Yamaninin sözləri neft-qaz sektorunda çətin dövrün başlaması ilə bütün bunlara yekun vurur. Baxmayaraq ki, neft icarəsi hələ də baş tutur, lakin aydın görünür ki, bu sector öz tarixində artıq transformasiya, dəyişikliklər dövrünə qədəm qoyur. Nəticədə, bütün bunlar energetic biznesi yenidən müəyyənləşdirəcəkdir. Vəziyyətin yaxşı tərəfə dəyişməsi neft-qaz sektorunun aparıcı şirkətlərindən ağıllı və strateji baxımdan düzgün addımların atılmasını tələb edəcəkdir. Onlar yaxın perspektivdə xərclər və investisiyalarla bağlı problemlərin həll edilməsini təmin etməlidirlər. O cümlədən, həmin şirkətlər labüd və qaçılmaz olan ətraf mühitin xarici təzyiqləri üzündən yaranan gələcək təsirlərə qarşı cavab verə bilmək üçün özlərini hərtərəfli hazırlamalıdırlar.
Neft qiymətlərinin sensasiyalı şəkildə aşağı düşməsi – 2014-cü il ilə müqayisədə 2015-ci ildə bir barel neftin qiymətinin 60%-dən də çox, yəni 40 dollardan da aşağı düşməsi – dünyada, xüsusilə də Çində iqtisadi artımın azaldığı bir vaxtda neftə olan tələbatın zəifləməsindən irəli gəlir. Bu il həmin bu qeyri-tarazlıq, qeyri-sabitlik daha da çox artmağa davam edəcək və get-gedə vəziyyəti pisləşdirəcəkdir. Səudiyyə Ərəbistanı var gücü ilə neft vurmağa davam edir və bununla da kənar istehsalçıları, xüsusilə də ABŞ-ı sıxışdırmağa ümid edir.
2016-ci ilin ikinci rübündə İran neftinin axını çox böyük ehtimalla artacaqdır. Hətta 2015-ci ilin sonu Suriya məsələsi ilə bağlı Rusiya və Türkiyə arasında yaranan gərginlik nəticəsində Yaxın Şərqdəki qeyri-sabitlik xam məhsulların qiymətlərini yerindən tərpətməmişdir. Nəticə etibarilə, neft qiymətlərinin yaxın gələcəkdə aşağı olacağı gözlənilir.
Bu vəziyyət neft-qaz istehsalçılarına sürətli və nəzərəçarpan şəkildə təsir etmişdir. Blumberqin məlumatına istinadən bildirək ki, 2014-cü ilin 3-cü rübündə neftin bir barelinin qiyməti 100 dollar olduqda super irimiqyaslı şirkətlər 22.9 milyard dollar dəyərində ümumi xalis gəlir əldə etmişdilər. 12 ay sonra isə neft-qazın tapılıb çıxarılması üzrə gəlirlər silinmişdi.
Buna cavab olaraq şirkətlər artıq xərcləri kəsirlər. Gözlənilir ki, onlar əsaslı xərcləri 2016-cı ildə 30%-dək azaltsınlar. Artıq məlum olduğu kimi, təxminən 200 milyard dollar dəyərində olan bir neçə layihə ləğv edilmiş və ya təxirə salınmışdır. Həm beynəlxalq, həm də yerli neft şirkətləri neft yataqları xidmətlərini göstərən təchizatçılardan 10%-30% arasında güzəştlər əldə etmək üçün onlarla təkidlə danışıqlar aparırlar.
Bu vəziyyət eyni zamanda neft-qaz sektorunda çalışan işçilərə də təsirsiz ötüşməmişdir. Həmin neft-qaz şirkətlərindən əldə olunan məlumata əsasən bu sektorda çalışan 200000-dən çox işçi ixtisar edilmiş və ediləcəkdir.
Xərcləri kütləvi şəkildə azaltaq həmin şirkətlər üçün qısamüddətli dövr ərzində öz nəticələrini göstərərək bir az fasilə vermələrini təmin edə bilər.
Bu zaman neft-qaz sektorunun uzaqgörən rəhbərləri daha hansı addımlar atacaqdır? Siz də həmin rəhbərlərdən birisinizsə, ola bilsin, artıq keçmişdə düşündüyünüzdən də fərqli düşünüb hərəkət edirsiniz. Artıq şirkətinizin məqsəd və hədəflərini yenidən qiymətləndirməli və şirkətinizin strateji istiqamətini yenidən seçməlisiniz, yeni neft-qaz mühitində daha gəlirli imkanları tapmalısınız.
Rəqabət, kəskin aşağı düşən neft qiymətləri və bol enerji istifadəsi biznesinizə təsir edən yeganə nəzərəçarpan faktorlar deyildir. Neft-qaz mühiti nəzərəçarpan dərəcədə güclü və formalaşmaqda olan yeni trendlər vasitəsilə dəyişir: bunlar iqlim dəyişikliyi qorxusu, CO2 qazının tullantılarını azaltmaq üçün birgə və güclü səylər göstərmək, tükənən yanacağın istifadəsini minimallaşdırmaqdır.
Bu sahənin mütəxəssisisinizsə, o zaman sizi maraqlandıran əsas sual bu olmalıdır: “tükənən ehtiyatlar aləmində neft-qaz şirkəti olaraq necə edim ki, biznesimi uğurla davam etdirə bilim?”
Hərarət artır
Qlobal istiləşməni azaltmaq üçün tükənən yanacağın istifadəsini azaltmaqla sənaye baxımından inkişaf edən ölkələrin gördüyü tədbirlər 2015-ci ildə artmışdı. Sənaye baxımından inkişaf etmiş G7 ölkələrinin liderləri əsrin sonuna neft-əsaslı enerjinin mərhələli həyata keçirilməsini tələb edən kommunikasiyanı əsaslandırmışlar. 6 ay sonra Parisdə COP 21 sammitində təxminən 200 ölkə hərarətin qlobal artmasının məhdudlaşdırılmasını və sənayedən qabaqkı səviyyələrdən yuxarı, 2 dərəcə selsidən aşağı olmasını razılaşdırmışlar və bununla da əsrin ikinci yarısında parnik qazlarının sıfır tullantısına nail olmaq məqsədini güdürlər. Bu razılıq göründüyü kimi həm çoxsaylı, həm də azsaylı ölkələrin kollektiv məsuliyyətini artırır və tükənən ehtiyatların istehsalı, eləcə də istifadəsindən çıxıb digər mərhələyə qədəm qoymağa şərait yaradır. Bu görüşün nəticəsi dünyanın neft-qaz sektorundakı əsas iri şirkətlərin (BG Group, BP, Eni, Pemex, Reliance Industries, Repsol, Saudi Aramco, Shell, Statoil, və Total) baş direktorlarının Paris görüşündən 1 ay əvvəl keçirilən COP21 sammitinin məqsədlərinə dəstək verdiklərini bildirmələrinə heç də maneə yaratmadı.
Bu sorğular enerji sahəsindəki rəhbərlərin qarşılaşdığı turbulentliyi və çətinliyi nümayiş etdirir və bunlar hələ sadəcə bir başlanğıcdır. İstənilən digər transformasiya, dəyişiklik prosesində olduğu kimi qeyri-müəyyənliyi idarə etmək də öz növbəsində mövcud vəziyyətdən öz maraqları çərçivəsində istifadə etmək və eyni zamanda şirkəti potensial olaraq ayaqda saxlaya bilmək üçün bir plan tələb edir.
Neft-qaz sektorunda fəaliyyət göstərən şirkətlər üçün belə plan 3 addımda qəbul oluna bilər.
- Birincisi, biznes-strategiyanı nəzərdən keçirmək.
Bununla siz şirkətinizin nəyi daha yaxşı etməsini və hansı məqamlarda rəqibləri üstələyə biləcəyini müəyyənləşdirirsiniz. Əsasən, tükənən yanacağın azalmasına diqqət ayırmalı və əvvəlki sahələrdə həddən artıq yüklənmənin baş verməsindən uzaq olmalısınız. Daha güclü olduğunuz və bazardakı dəyişiklik şərtlərinə uyğunlaşmaq üçün kifayət qədər yetkin olduğunuz sahələrdə artım etməyə və onlara gücünüzü yönəltməyə çalışın. Məsələn, tədqiqat və istehsalat 2 fərqli biznes modeli tələb edir. İstehsalat nəzərəçarpan maliyyə xərcləri tələb edir, tədqiqat isə nəzərəçarpan dərəcədə yüksək riskləri əhatə edir. İstehsalat əməliyyatlarının çətinliyini aşkar etmək üçün kapital və bacarıqların olmasından istifadə edib bir çox tədqiqat şirkətləri istehsalatla da məşğul olmağa çalışırdılar.
Downstream sektorunda fokslanmış şirkətlər də son onillikdə neft-qaz çıxarılması və araşdırılması əməliyyatları ilə özlərini məşğul edib, lakin eyni cür qeyri-qənaətbəxş nəticələr əldə etmişlər. Hazırda bütün bunlar neft-qaz sektorunda məhvedici nəticələrə gətirib çıxarır.
Biznesinizi hər istiqamətdə genişləndirməyə çalışmaq əvəzinə, ən yaxşısı daha dəqiq və mükəmməl olduğunuz strategiya seçib, ona uyğun məqsədlərinizi müəyyən edib, hədəflərinizə çatmağınızdır. Məsələn, Occidental Petroleum öz Kaliforniya aktivini ayrı sadalanan şirkətə ayırırdı. İndi bu şirkət ikinci dərəcəli üsulla neft çıxartmaqla məşğuldur. Bu, çətin burğu metodudur. Bu metod istehsal sahələrinin ömrünü artıra bilər. Eyni şəkildə, Apache də böyük şirkətlər tərəfindən tərk edilmiş gec həyat aktivlərinin idarəedilməsindəki təcrübə və biliyini inkişaf etditməklə məşğuldur. Məsələn, Şimal dənizində 50 yaşı olan Qırxların burğu sahəsini əldə etmiş və onun istehsalat ömrünü 20 ilədək artırmaq niyyətindədir.
Downstream sektorunda fokslanmış şirkətlər də son onillikdə neft-qaz çıxarılması və araşdırılması əməliyyatları ilə özlərini məşğul edib, lakin eyni cür qeyri-qənaətbəxş nəticələr əldə etmişlər. Hazırda bütün bunlar neft-qaz sektorunda məhvedici nəticələrə gətirib çıxarır.
Biznesinizi hər istiqamətdə genişləndirməyə çalışmaq əvəzinə, ən yaxşısı daha dəqiq və mükəmməl olduğunuz strategiya seçib, ona uyğun məqsədlərinizi müəyyən edib, hədəflərinizə çatmağınızdır. Məsələn, Occidental Petroleum öz Kaliforniya aktivini ayrı sadalanan şirkətə ayırırdı. İndi bu şirkət ikinci dərəcəli üsulla neft çıxartmaqla məşğuldur. Bu, çətin burğu metodudur. Bu metod istehsal sahələrinin ömrünü artıra bilər. Eyni şəkildə, Apache də böyük şirkətlər tərəfindən tərk edilmiş gec həyat aktivlərinin idarəedilməsindəki təcrübə və biliyini inkişaf etditməklə məşğuldur. Məsələn, Şimal dənizində 50 yaşı olan Qırxların burğu sahəsini əldə etmiş və onun istehsalat ömrünü 20 ilədək artırmaq niyyətindədir.
- İkincisi, işlərin nə qədər çətin olmasına baxmayaraq, şirkətinizin qeyri-müəyyən gələcəyə hazırlıqlı olmasına pis təsir edə biləcək ixtiyari xərclərin azaldılmasından uzaq olun.
Bunun əvəzində, sizi fərqləndirəcək imkanlara dəlalət edən artım sahələri kanallarını maliyyələşdirin. Əlavə olaraq, neft-qaz şirkətləri öz investisiya proqramlarını karbon məhdudlaşdıran əməliyyat mühitinə uyğun opsiyalarla əlaqələndirməlidirlər.
Bunun üçün portfelinizi radikal şəkildə dəyişməməlisiniz.və ya istismardan çıxarılmış neft platformalarında külək elektrostansiyaları yerləşdirməyə başlamamalısınız. Bu, 20 ildən sonra təmiz neft çıxaran, tədqiq edən və istehsal edən şirkətlərin müflisləşməsi anlamına gəlməməlidir. Lakin yaxın zamanda qısa müddət ərzində neft-qaz şirkətləri karbon izlərini azaldaraq neft sektorunda rəqabətədavamlılığı necə həyata keçirəcəkləri barədə düşünməlidirlər. Bunun həlli yolunun böyük hissəsini enerji effektivliyini müəyyən etmək və ona diqqət ayırmaq təşkil edir. Statoil artıq bu istiqamətdə yol almış, addımlar atmış və Norveç kontinental şelfində işləyən turbin və kompressoru nəzərdən keçirməklə bağlı iddialı daxili layihə hazırlamış və bu layihəyə başlamışdır. Layihənin məqsədi avadanlığın karbon izlərini mümkün qədər azaltmaqdan ötrü lazım olduqda avadanlığı əvəz etmək və ya yeniləməkdir.
Hətta inteqrasiya etmiş neft-qaz şirkətləri ciddi şəkildə artan diverifikasiyanı nəzərdən keçirməli, tədricən aşağı karbonlu texnologiyalara keçməlidirlər. Nəticədə, tükənən ehtiyatın artıq yavaş-yavaş azaldığı bir dövrdə onlar məhsulun inkişafını idarə edə biləcəklər. Məsələn, keçid yanacaq kimi təbii qaza investisiya qoymaq imkanlarınızın olub-olmadığını müəyyən edin. 2015-ci ilin noyabrında Royal Dutch Shell şirkətinin BG Group-u alması onu dünyanın ən böyük mayeləşdirilmiş təbii qaz treyderlərindən biri etdi. Həm bu, həm də digə razılaşmalar onu göstərir ki, təbii qaz ABŞ-da və dünyanın bir çox digər yerlərində elektroenerji istehsalında üstünlük verilən yanacaq növüdür, xüsusilə də onun qiyməti düşdüyünə görə qiymət və ətraf mühit şərtləri baxımından təbii qaz kömür ilə müqayisədə daha çox tələb olunan yanacaq növünə çevrildi. Əgər şirkətinizin güclü tərəfləri təbii qaz istiqamətində uyğun deyilsə, o zaman külək, günəş enerjisi və bioyanacaq kimi bərpaolunan enerji mənbələrinin əldə edilməsi və idarə edilməsi barədə düşünün.
Bunun üçün portfelinizi radikal şəkildə dəyişməməlisiniz.və ya istismardan çıxarılmış neft platformalarında külək elektrostansiyaları yerləşdirməyə başlamamalısınız. Bu, 20 ildən sonra təmiz neft çıxaran, tədqiq edən və istehsal edən şirkətlərin müflisləşməsi anlamına gəlməməlidir. Lakin yaxın zamanda qısa müddət ərzində neft-qaz şirkətləri karbon izlərini azaldaraq neft sektorunda rəqabətədavamlılığı necə həyata keçirəcəkləri barədə düşünməlidirlər. Bunun həlli yolunun böyük hissəsini enerji effektivliyini müəyyən etmək və ona diqqət ayırmaq təşkil edir. Statoil artıq bu istiqamətdə yol almış, addımlar atmış və Norveç kontinental şelfində işləyən turbin və kompressoru nəzərdən keçirməklə bağlı iddialı daxili layihə hazırlamış və bu layihəyə başlamışdır. Layihənin məqsədi avadanlığın karbon izlərini mümkün qədər azaltmaqdan ötrü lazım olduqda avadanlığı əvəz etmək və ya yeniləməkdir.
Hətta inteqrasiya etmiş neft-qaz şirkətləri ciddi şəkildə artan diverifikasiyanı nəzərdən keçirməli, tədricən aşağı karbonlu texnologiyalara keçməlidirlər. Nəticədə, tükənən ehtiyatın artıq yavaş-yavaş azaldığı bir dövrdə onlar məhsulun inkişafını idarə edə biləcəklər. Məsələn, keçid yanacaq kimi təbii qaza investisiya qoymaq imkanlarınızın olub-olmadığını müəyyən edin. 2015-ci ilin noyabrında Royal Dutch Shell şirkətinin BG Group-u alması onu dünyanın ən böyük mayeləşdirilmiş təbii qaz treyderlərindən biri etdi. Həm bu, həm də digə razılaşmalar onu göstərir ki, təbii qaz ABŞ-da və dünyanın bir çox digər yerlərində elektroenerji istehsalında üstünlük verilən yanacaq növüdür, xüsusilə də onun qiyməti düşdüyünə görə qiymət və ətraf mühit şərtləri baxımından təbii qaz kömür ilə müqayisədə daha çox tələb olunan yanacaq növünə çevrildi. Əgər şirkətinizin güclü tərəfləri təbii qaz istiqamətində uyğun deyilsə, o zaman külək, günəş enerjisi və bioyanacaq kimi bərpaolunan enerji mənbələrinin əldə edilməsi və idarə edilməsi barədə düşünün.
- Üçüncüsü, neft-qaz şirkətləri yenilik etmək, xərcləri azaltmaq, nisbətən daha aşağı emissiyalı ətraf mühitin alınmasına yardım etmə prosesində yeni texnologiyalardan istifadə etməlidirlər.
Məsələn, neftin qiymətləri aşağı düşdüyünə görə neft yataqlarının rəqəmsal qurğularına olan tələbat artacaqdır.
Tək qurudakı mərkəzdən pult idarəetməsi vasitəsilə işləyən çoxsaylı platformaları birləşdirmək imkanları və ya quru- və ofşor əməliyyatları üçün məsafədən yoxlama məqsədilə istifadə etmə imkanları yerli fiziki yoxlamalara ehtiyacın olmamasına gətirib çıxaracaqdır. BP şirkəti boru kəmərlərini yoxlamaq üçün artıq bu dron texnologiyasından istifadə edir.
Uğur qazanmaq üçün düzgün seçilmiş strategiyaların olması mütləqdir, bunun üçün bəzən mövcud innovasiyalardan istifadə etmək, onlara uyğunlaşmaq lazım gələ bilər.
Tək qurudakı mərkəzdən pult idarəetməsi vasitəsilə işləyən çoxsaylı platformaları birləşdirmək imkanları və ya quru- və ofşor əməliyyatları üçün məsafədən yoxlama məqsədilə istifadə etmə imkanları yerli fiziki yoxlamalara ehtiyacın olmamasına gətirib çıxaracaqdır. BP şirkəti boru kəmərlərini yoxlamaq üçün artıq bu dron texnologiyasından istifadə edir.
Uğur qazanmaq üçün düzgün seçilmiş strategiyaların olması mütləqdir, bunun üçün bəzən mövcud innovasiyalardan istifadə etmək, onlara uyğunlaşmaq lazım gələ bilər.
