Peşəkar bankir, uzun illər bank sektorunda rəhbər vəzifələrdə çalışmış, iqtisadçı alim Zakir Zeynalov Azərbaycan Sənaye İnvestisiya Səhmdar Kommersiya Bankının, daha sonra isə BUS Bankın İdarə Heyətinin sədri vəzifələrində çalışarkən ulu öndər Heydər Əliyevlə dəfələrlə görüşmüşdür.
FED.az olaraq bu görüşləri və xatirələri işıqlandırmaq üçün Zakir Zeynalovdan aldığımız müsahibəni təqdim edirik.
- Zakir müəllim, Heydər Əliyevin dövlət başçısı olduğu dönəmdə Siz Azərbaycan Sənaye İnvestisiya Səhmdar Kommersiya Bankına, daha sonra isə Birləşmiş Universal Səhmdar Bankına rəhbərlik etmisiniz. Bildiyimiz qədərilə həmin illər ərzində Ümummilli liderlə bir neçə dəfə rəsmi görüşləriniz olub. Heydər Əliyevlə ilk görüşünüz haqqında danışa bilərsinizmi? Bu görüş hansı mövzu ətrafında baş tutmuşdu? O ilk görüşü necə xatırlayırsınız?
- Xalqımızın ümummilli lideri Heydər Əliyevlə xoş təəssüratlı ilk görüşüm 1998-ci il yanvarın 5-də olmuşdur. Bu mənim üçün tarixi bir görüş idi. Təbii ki, belə görüşdə həyəcanlanmaya bilməzdim. Bununla yanaşı, prezidentlə görüşdə bir daha onun müdrikliyini və nəhəng siyasətçi olduğunu, ölkədə aparılan iqtisadi siyasətin və islahatların gedişinə nə qədər vaxt ayırdığını, diqqət yetirdiyini bir daha dərk etdim. Böyük şəxsiyyət mənimlə keçdiyim həyat yolu, əmək fəaliyyətim, başçılıq etdiyim kollektivdəki mənəvi mühit və digər məsələlər ətrafında geniş söhbət etdi. Yeni, yüksək və məsuliyyətli işə nə dərəcədə hazır olmağımla maraqlandı. Qarşımda konkret vəzifələr qoydu, bir sıra tövsiyyələr verdi.
Ulu öndərimin bütün sahələrdə olduğu kimi, bank-maliyyə sistemində də dərin islahatlar aparması bank işinə inamımı daha da artırdı. Hesab edirəm ki, bankda qazandığımız uğurların təməli həmin görüşün təsiri ilə bağlıdır. 2000-ci ildə Birləşmiş Universal Səhmdar Bankının yaradılması bəşəri insan Heydər Əliyevin apardığı qətiyyətli, iqtisadi reformların məntiqi nəticəsidir. Bank yaradılarkən İdarə Heyətinə sədr vəzifəsinə təyin edilməyim ulu öndərin mənə daha bir yüksək etimadı idi. BUS Bank rebrendinq edilərək 2005-ci ildən etibarən Kapital Bank adlandırıldı.
Dahi şəxsiyyət Heydər Əliyevlə hər bir görüş həyatımda dərin iz buraxmışdır və bu izlə yalnız irəliyə gediş etmək olar. Çünki o dahi insanın bəşəri arzularına cavab başqa şəkildə mümkün deyil. O ali varlığın mənəvi və siyasi irsinin davamçısı Prezident İlham Əliyev, Azərbaycanın Birinci vitse-prezidenti Mehriban xanım Əliyeva tərəfindən də şərəflə davam etdirilir.
- Heydər Əliyevin dövlət başçısı olduğu illərdə ölkədəki inkişaf strategiyasını və uğur prioritetlərini uzun illərin bank mütəxəssisi kimi necə xarakterizə edərdiniz?
- Müasir Azərbaycan tarixinin banisi ümummilli liderin rəhbərliyi dövründə ölkədə sabitlik və inkişaf bərqərar oldu. Ulu öndər Azərbaycanın müstəqilliyini göz bəbəyi kimi qorudu. “Müstəqilliyin əldə olunması nə qədər çətindirsə, onun saxlanması, daimi, əbədi olması bundan da çətindir.” Məhz bu sözləri unudulmaz lider, ulu öndərimiz, xalqımızın milli fəxri Heydər Əliyev demişdir.
Ulu öndər hakimiyyəti illərində ölkənin müxtəlif sahələrində qazanılan uğurlara, həyata keçirilən layihələrə, dövlətçiliyin qorunmasına böyük töhfələr vermişdir. Bir faktı qeyd edim ki, keçmiş SSRİ dövründə BAM kimi dünya miqyaslı magistral kəmərin tikintisi üzrə komissiyasının rəhbəri olmuş və dünyada analoqu olmayan bu layihə məhz onun təşkilatçılığı və rəhbərliyi ilə uğurla reallaşdırılmışdır.
Keçmiş SSRİ dövründə Heydər Əliyev şəxsiyyətinə böyük hörmət, inam və etimad var idi. Bu etimadı ulu öndər xarakterini bütünlüklə ehtiva edən müsbət keyfiyyətləri ilə qazanmışdı. Ulu öndər xalqını sevdiyi qədər, xalq da onu sevirdi, onunla fəxr edirdi. Həm də bu önəmli məqama görə, Azərbaycan xalqının qəlbində Ulu öndər ölməzdir, əbədidir.
Ulu öndərin varlığını Azərbaycanın ictimai-siyasi və mədəni həyatının bütün sahələrində görmək mümkündür. 1993-cü ildə xalqın tələbi ilə Heydər Əliyev hakimiyyətə qayıdaraq xalqının xilaskarına çevrildi. Müstəqilliyimiz təhlükə altında idi, ölkə vətəndaş müharibəsi ilə üz-üzə qalmışdı. Nə yaxşı ki, Heydər Əliyev kimi böyük şəxsiyyət, liderlər lideri belə bir dövrdə xalqın təkidi və tələbi ilə hakimiyyətə gəldi. Onun qayıdışı ilə ölkəmizin inkişaf dövrü başladı. Ölkədə dərinləşən iqtisadi və siyasi böhranın qarşısı birdəfəlik alındı, yeni dövrün başlanğıcı qoyuldu, daxili hərc-mərcliyə, hakimiyyətdaxili çəkişmələrə son qoyuldu, iqtisadi sabitlik üçün münbit real şərait yarandı. Ulu öndərimizin apardığı uzaqgörən məqsədyönlü siyasət və cəsarəti hesabına Azərbaycan iqtisadiyyatının dünya iqtisadiyyatına inteqrasiyası epoxası başlandı.
1994-cü ilin oktyabr ayında Azərbaycan Dövlət Neft Şirkəti ilə 30 il müddətinə “Əsrin müqaviləsi” – tarixi neft kontraktı imzalandı. Bu, Heydər Əliyev siyasətinin təntənəsi idi. Məhz bu dövrdən etibarən ölkədə iqtisadi siyasətin fundamental iqtisadi əsasları yaradıldı.
Həmin dövrdən Azərbaycan dünya dövlətlərinin maraq dairəsinə daxil oldu, ölkənin nüfuzu beynəlxalq aləmdə günbəgün artmağa başladı.
- Bəs bu gün, Prezident İlham Əliyevin dövlətçilik ənənələrini qorumaqla ardıcıl olaraq həyata keçirdiyi iqtisadi islahatlar, qazanılmış uğurlar və vəd olunan perspektivlərin təhlili istiqamətində olan fikirlərinizi bizimlə bölüşərsinizmi?
- Heydər Əliyevin yaratdığı müasir Azərbaycan bu gün də yaşayır, sürətlə inkişaf edir. Ulu öndər tərəfindən əsası qoyulan iqtisadi islahatlar yeni neft strategiyası, balanslaşdırılmış xarici siyasət və xalqın zəngin milli-mənəvi dəyərlərinin qorunub saxlanması xətti bu gün də davam etdirilir.
2003-cü ildə xalqın böyük dəstəyi ilə hakimiyyət estafetini götürən cənab İlham Əliyevin çoxşaxəli fəaliyyətinin qayəsində məhz milli ideyaların gerçəkləşdirilməsi dayanır. O, ulu öndər Heydər Əliyevin irəli sürdüyü inkişaf strategiyasını inamla davam etdirməklə yanaşı, yeni dövrün tələblərinə uyğun zənginləşdirərək sosial-iqtisadi islahatlarla demokratikləşmə proseslərinin paralel şəkildə aparılmasına nail olub. Cənab İlham Əliyevin prezidentliyi dövründə məhz bu strateji xətt əsas götürüldü və iqtisadiyyat həyata keçirilən çoxşaxəli islahatların əsas ağırlıq mərkəzini təşkil etdi.
Praqmatik liderlik keyfiyyətlərinə malik olan Prezident İlham Əliyev keyfiyyətcə yeni mərhələdə Azərbaycanın müasir dövlətə çevrilməsini və tam müstəqil siyasət yürütməsini milli ideyanın başlıca hədəfi kimi müəyyənləşdirdi. Respublika iqtisadiyyatında islahatlar kursu inamla davam etdirildi, xüsusən də regional inkişafa, qeyri-neft sektorunun yüksəlişinə, infrastrukturun müasirləşdirilməsinə, neft amilindən asılılığın azaldılmasına, sahibkarlığın inkişafına və güclü insan kapitalının formalaşdırılmasına xidmət edən mütərəqqi addımlar atıldı.
Çünki İlham Əliyevin məqsədyönlü və ardıcıl şəkildə həyata keçirdiyi qlobal, genişmiqyaslı iqtisadi siyasəti ölkəmizin siyasi müstəqilliyinin, iqtisadi tərəqqisinin təmin edilməsinə yönəlib. Birmənalı demək olar ki, Azərbaycanın dünya siyasətinin mühüm halqasına, qlobal proseslərdə önəmli yer və söz sahibinə çevrilməsi məhz İlham Əliyevin nüfuzlu dövlət xadimi, qətiyyətli, xalqının mənafeyni hər şeydən uca tutan lider olması ilə şərtlənir.
Görünən odur ki, bu illər ərzində möhtərəm dövlət başçımız ulu öndər Heydər Əliyevin uzaqgörən siyasətini yeni çağırışlar şəraitində yaradıcı şəkildə məharətlə inkişaf və davam etdirmişdir.
Bu məqamda qeyd edim ki, valyuta ehtiyatlarımız bu ilin əvvəlindən təxminən 3 milyard dollar artaraq 40,6 milyard dollar təşkil edir. Xarici ticarət dövriyyəsinin göstəriciləri də müsbətdir. Bu ilin altı ayında ixrac 36% artıb. Burada da ən önəmlisi qeyri-neft ixracıdır. Qeyri-neft ixracı altı ayda 27% artıb. Bununla bərabər, idxal 15% azalıbdır. Müsbət saldo 1,9 milyard dollar təşkil edir. Kənd təsərrüfatı da 2,2% artmışdır.
Qazanılmış uğur siyahısını bir az da davam etdirmək olar. Qarşıya qoyulmuş məqsəd və əldə olunmuş nəticələr göstərir ki, bu, şanlı təəhhüdün qətiyyətli icrasıdır. Bu, dövlət və dövlətçilik ənənələrinə, eyni zamanda böyük azərbaycançı lider Heydər Əliyevin əziz xatirəsinə olan ehtiramın əyani göstəricisidir. Bu, xalqa xidmət, dövlətə sədaqət paradiqmasına ən qiymətli nümunədir.
Allah Ulu Öndərimizə rəhmət eləsin! Məkanı cənnət, ruhu şad olsun!
Ulu Öndər Heydər Əliyevlə bağlı peşəkar bankirin xatirələri
14:00
12 Dek 2017
